ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΑΤΖΗΘΕΟΔΩΡΟΥ (του Ιωάννου)

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΑΤΖΗΘΕΟΔΩΡΟΥ (του Ιωάννου) ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 28/10/1940. Από ηλικία πέντε ετών μέχρι και τη στράτευσή του έζησε στην Κάλυμνο όπου και τέλειωσε το Γυμνάσιο το 1957. Σε ηλικία 14 ετών άρχισε να μαθαίνει βυζαντινή μουσική με δάσκαλο το Λευτέρη Μαστώρο και σε ηλικία 16 ετών διορίσθηκε επίσημα ως ιεροψάλτης. Έκτοτε έψαλλε ως πρωτοψάλτης σε διάφορες εκκλησίες των Αθηνών 1961-1967, 1973-1976 ( Αγ.Αλέξανδρου Π.Φαλήρου,Αγ.Ανάργυρων Αττικής),Πειραιά (Αγ.Ιωάννη Ρέντη), Πάτμου 1967-1971 (Ιερά Μονή Θεολόγου, Σπήλαιο Αποκαλύψεως, Αγ.Φωκά),Καλύμνου 1956-1961, 1984-έως σήμερα (Ταξιαρχών, Αγ.Νικολάου, Αγ.Γεωργίου, Σωτήρος Χριστού-Μητροπολιτικός ναός-,Υπαπαντής, Παναγίας Χώρας - Καθεδρικός ναός ) και Χανίων 1971- 1973,1976-1984( Αγ.Νικόλαο Σπλάνζας, Εισοδίων Θεοτόκου -Καθεδρικός ναός ως πρωτοψάλτης). Σήμερα εξακολουθεί να ψάλλει στον καθεδρικό ναό Παναγίας Κεχαριτωμένης, Καλύμνου. Σπούδασε με δαπάνες του αδελφού του πατέρα του, στρατηγού Εμμανουήλ Γ. Χατζηθεοδώρου στα Ωδεία: Αθηνών, Πειραϊκού Συνδέσμου,κατά τα έτη 1961-1867 και έλαβε για τη βυζαντινή μουσική : Πτυχίο Ιεροψάλτου και Δίπλωμα Μουσικοδιδασκάλου.Μετά το διορισμό του στο Δημόσιο συνέχισε τις σπουδέςς του στα Ωδεία: Ελληνικόν Αθηνών και το Ωδείον Ρωμανός ο Μελωδός και έλαβε για την ευρωπαϊκή μουσική τα πτυχία: Ειδικού Αρμονίας, Αντίστιξης και Φούγκας. Διορίστηκε στις 11-4-1967 ως καθηγητής μουσικής στην Εκκλησιαστική Σχολή Πάτμου 1967-1971). Στη συνέχεια υπηρέτησε στην Ιερατική Σχολή Κρήτης (Χανιά 1971-1973) ,την Ανωτέρα Ιερατική Σχολή Αθηνών (1973-1975)και τη Νυκτερινή Ιερατική Σχολή Αθηνών (1973-1975),στα Γυμνάσια 3ο και 5ο Πειραιώς (1975-1976) και Χανίων 1ο και 5ο (19789-1984),στην Ανωτάτη Σχολή Οικιακής Οικονομίας Χανίων (1976-1980) και στα Γυμνάσια 1ο, 2ο, 3ο Καλύμνου (1984-1992, από όπου και συνταξιοδοτήθηκε με το βαθμό του Γυμνασιάρχη (Διευθυντής στο 1ο Γυμνάσιο Καλύμνου 1998-1992). Εκτός των δημοσίων σχολείων δίδαξε στα Ωδεία: «Bενιζέλειον» Χανίων (1971-1973, 1976-1984), «Ελληνικόν» Αθηνών (1973-1976), «Ρωμανός ο Μελωδός» Πειραιώς (1991-έως και σήμερα), και σε Σχολές που ίδρυσε ο ίδιος ΄Ιδρυσε Σχολές Μουσικής στην Πάτμο (1967-1971), τα Χανιά (1976 έως σήμερα που λειτουργεί ανεγνωρισμένη επίσημα από το Κράτος και την Εκκλησία) και την Κάλυμνο (1984 έως και σήμερα). Ίδρυσε το Μουσικό Εργαστήρι της Ιεράς Μητροπόλεως Καλύμνου (1984-1998). ΄Ιδρυσε το Σύνδεσμο ιεροψαλτών Χανίων (1975) διετέλεσε πρόεδρός του επί οκτώ έτη και έχει αναγορευθεί επίσημα ως ισόβιος επίτιμος πρόεδρός του. Χρημάτισε πρόεδρος του Ιεροψαλτικού Συλλόγου Καλύμνου για περισσότερο από 15 (1974 -2000) χρόνια. ΄Ιδρυσε τη Δημοτική Χορωδία Καλύμνου (1985), την οποία διευθύνει μέχρι σήμερα (Η Χορωδία έχει παρουσιαστεί σε πολλές πόλεις και νησιά της Ελλάδας και στην Κύπρο- Λακατάμια Λευκωσίας, Λάρνακα). Μαθητές του διακρίνονται σήμερα ως καθηγητές δημόσιοι λειτουργοί, ιεροψάλτες και μουσικοί. Μέχρι σήμερα έχει συγγράψει και εκδώσει 15 βιβλία μουσικού (βυζαντινή-δημοτική) και λαογραφικού περιεχομένου.( ένα από αυτά, το: «Τραγούδια και σκοποί στην Κάλυμνο» τιμήθηκε με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών το 1991) τα οποία τον καθιέρωσαν πανελλήνια στο χώρο κυρίως της βυζαντινής και δημοτικής μουσικής. Συμμετέσχε με αντίστοιχες ανακοινώσεις εντός και εκτός της Ελλάδας, σε εννέα μουσικολογικά συνέδρια. Έγραψε διάφορες, μουσικολογικές ως επί το πλείστον, εργασίες που δημοσιεύθηκαν σε επιστημονικά περιοδικά και εφημερίδες Συνέθεσε με βάση τη βυζαντινή και τη δημοτική μουσική τέσσερα Ορατόρια και διάφορα χορωδιακά τραγούδια, τα οποία έχουν εκτυπωθεί και κυκλοφορούν και σε δίσκους ακτίνας. Πραγματοποίησε περισσότερες από 200 δημόσιες εμφανίσεις με διεύθυνση χορωδιών βυζαντινής και ευρωπαϊκής μουσικής -παιδικές και μικτές μεγάλων -, διαλέξεις κ.α. (Τελευταία μεγάλη εμφάνισή του στο Διεθνές Θρησκευτικό Φεστιβάλ Πάτμου, όπου παρουσίασε με τη Δημοτική Χορωδία Καλύμνου το Έργο του «Ωδή εις την Αποκάλυψιν του Ιωάννου» με τη συνοδεία της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών). Συμμετέσχε και συμμετέχει σε συνδικαλιστικά και πολιτιστικά Διοικητικά Συμβούλια (Ε.Λ.Μ.Ε. Ιεροψαλτών, Αναγνωστηρίου Καλύμνου «ΑΙ ΜΟΥΣΑΙ») και Επιτροπές (ΥΠ.Ε.Π.Θ., Νομαρχίας Χανίων, Επαρχείου - Δήμου Καλυμνίων ). Για τις μέχρι σήμερα υπηρεσίες του τιμήθηκε με τα :1) Χρυσό μετάλλιο των 100 χρόνων της Μητροπόλεως Καλύμνου,2) Χρυσός Σταυρός της Εκκλησίας της Δωδεκανήσου, 3) Πατριαρχικό Γράμμα και μετάλλιο, 4) Ο Χρυσός Αετός της Μονής Θεολόγου Πάτμου,5) Χάλκινο μετάλλιο του Πειραϊκού Συνδέσμου,6) Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών για το βιβλίο του «Τραγούδια και σκοποί στην Κάλυμνο»,7) Πλακέτα της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Δωδεκανήσου,8) Τιμητικό Δίπλωμα και Πλακέτα Δήμου Καλυμνίων,9) Πλακέτα Δήμου Σύμης,10) Τιμητικό Δίπλωμα και πλακέτα Αναγνωστηρίου Καλύμνου «ΑΙ ΜΟΥΣΑΙ», 11)Τιμητικό Δίπλωμα του Συνδέσμου Ιεροψαλτών Χανίων,12) Τιμητικό Δίπλωμα και πλακέτα Ωδείου Ρωμανός ο Μελωδός.13) Ειδική τιμητική διάκριση με Απόφαση αποκλειστικής συνεδρίας του Δημοτικού Συμβουλίου Καλύμνου. ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑΣ Ι. ΒΙΒΛΙΑ 1. Ακολουθία Ακαθίστου ΄Υμνου, Πάτμος 1971. 2. Βυζαντινή Λειτουργία,Χανιά 1973. 3. Μέθοδος Διδασκαλίας της Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής (Πρακτικόν), Χανιά 1977, β΄ 1986, γ΄έκδοση 2002 Νεάπολις Κρήτης . 4. Βυζαντινή Μεγάλη Εβδομάδα, Κάλυμνος 1988. 5. Τραγούδια και Σκοποί στην Κάλυμνο (Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών), Κάλυμνος 1989. 6. Δημοτικά τραγούδια εναρμονισμένα, Τεύχος Α΄, Κάλυμνος 1991. 7. Βιβλιογραφία της Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής Περίοδος Α΄(1820-1899) Θεσσαλονίκη 1998. 8. Στην Κάλυμνο του Μεταπολέμου Αθήνα 2000. 9. Ωδή εις τον όσιον Σάββα τον εν Καλύμνω (κείμενο-μουσική),Αθήνα 2002 10. Μέθοδος Διδασκαλίας της Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής (Θεωρητικόν) Νεάπολις Κρήτης 2004 ΙΙ. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ 1. Θεωρητικόν Μέγα της Μουσικής Χρυσάνθου, με προλεγόμενα, έκδ.Γ΄, (εκδόσεις Κ. Σπανός ), Αθήνα 1976-77. 2. Η Παρασημαντική της Βυζαντινής Μουσικής Κ.Α. Ψάχου,με προλεγόμενα, έκδ. Β΄ (εκδόσεις Διόνυσος), Αθήνα 1978. 3 Το Οκτάηχον Σύστημα της Βυζαντινής Μουσικής Κ.Α. Ψάχου,με προλεγόμενα, (εκδόσεις Μιχ.Πολυχρονάκης ), Νεάπολις Κρήτης 1978. ΙΙΙ. ΕΡΕΥΝΕΣ-ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ 1. Εισαγωγή εις την Γ΄έκδοσιν του Μεγάλου Θεωρητικού της Μουσικής (στην Γ΄έκδοση του Μ. Θεωρητικού του Χρυσάνθου και σε ανάτυπο) 1976-77. 2. Βιογραφία Κωνσταντίνου Α.Ψάχου (στην Παρασημαντική του Κ.Α.Ψάχου και σε ανάτυπο) 1978. 3. Εισαγωγή εις το Οκτάηχον Σύστημα (στο Οκτάηχο Σύστημα του Κ.Α.Ψάχου και σε ανάτυπο) 1978. 4. Η επανέκδοσις της «Παρασημαντικής» του Κωνσταντίνου Αλ. Ψάχου, εφημ. Ιεροψαλτικά Νέα,φ.138/75 έως και 145/76. 5. Μία πολύτιμη Μουσική Βιβλιοθήκη,περ.Βιβλιοφιλία,΄Ανοιξη 76, αρ.1,σσ.5-6. 6. Τα πρώτα έντυπα της Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσι¬κής, περ. Βιβλιοφιλία,Καλοκαίρι - Φθινόπωρο,αρ.2-3,σσ.37-39. 7. Χρύσανθος ο εκ Μαδύτων,ο εφευρέτης και θεωρητικός της Νέας Μεθόδου της βυζαντινής μουσικής, περ.Βιβλιοφιλία,Χειμώνας 77.αρ.4-5,σσ.22-24. 8. Η Κρητική Μουσική Σχολή και οι Κρήτες ψάλτες, περ. Παράκλητος, Θέρος 1981, αρ.33, σσ.45-51 και εφημ. Κρητική Επιθεώρησις, φφ. 10645-10647/81. 9. Αντώνιος Επισκοπόπουλος Πρωτοψάλτης Κυδωνίας (16ος αι.), περ. Μαρτυρία,τεύχη 27-28/81. 10. Τα αυτοτελή ΄Εντυπα της Εκκλησιαστικής Μουσικής, περ. Μουσικής Πράξη, ΄Ανοιξη 83,σσ.14-15. 11. Σχέση της Βυζαντινής Μουσικής και του Ριζίτικου τραγουδιού. Ανακοίνωση στο Α΄Παγκρήτιο Ιεροψαλτικό Συ-νέδριο (Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης-Κολυμπάρι 27-29 Μαρτίου1983). 12. Η Βυζαντινή Μουσική και πνευματική ανάταση, εφημ. Κάλυμνος, αρ.13-20/87-88. 13. Η Μουσική καταγραφή των δωδεκανησιακών τραγουδιών (αναγκαιότητα).Η έκδοση του Αναγνωστηρίου Κα-λύμνου ΑΙ ΜΟΥΣΑΙ. Ανακοίνωση στο ΣΤ΄ Πανδωδεκανησιακό Συμπόσιο (Λέρος 23-27 Αυγούστου 1989).Καλυμνιακά Χρονικά, τόμος. Θ΄.σσ.275-283. 14. Για την ιστορική και πολιτιστική ανάπτυξη της Καλύμνου (έκθεση - εισήγηση),εφημ. Ο Ταχυδρόμος της Δωδεκανήσου, Απρίλιος 1992, σσ.4 15. Λόγος παρεμβατικός στην εισήγηση του Ανδρέα Γλυνιά. Εισήγηση στο Συνέδριο Μουσικές και Χοροί του Ανα-τολικού Αιγαίου (Σάμος 2-4 Ιουλίου 1993),Πρακτικά Συνεδρίου, Μουσικές και Χοροί του Ανατολικού Αιγαίου, Αθήνα 1994, σσ.109-117 και σε ανάτυπο. 16. Η Μουσική παράδοση της Καλύμνου,τόμος Κάλυμνος Ελληνορθόδοξος Ορισμός του Αιγαίου, εκδ.Ι.Μ.Λέρου-Καλύμνου-Αστυπαλαίας, Αθήνα 1994,σσ.563-579 και σε ανάτυπο. 17. Ένα ανέκδοτο ΄Εργο (Μικρό Θεωρητικό της Βυζαντινής Μουσικής) του Γρ. Κωσταντά.Ανακοίνωση στο Συνέδριο Η Σάμος από τα βυζαντινά χρόνια μέχρι σήμερα (Σάμος 27-30 Απριλίου 1995). Πρακτικά Συνεδρίου Η Σάμος από τα βυζαντινά χρόνια μέχρι σήμερα,Αθήνα 1997 18. Ελληνικά τοπωνύμια αρχαία και νέα στις απέναντι του Καστελλρίζου ακτές. Ανακοίνωση στο Β΄Ονοματολογικό Συνέδριο (Καστελλόριζο 7-8 Σεπτεμβρίου 1996). Καλυμνιακά Χρονικά. τόμος ΙΒ΄,Αθήνα 1997 σσ.45-53 και σε ανάτυπο. 19. Μουσικά χειρόγραφα και άλλα αποκείμενα στο Μουσείο Καλύμνου. Ανακοίνωση στο Ι΄ Πολιτιστικό Συμπόσιο Δωδεκανήσου (Κως 27-30 Αυγούστου 1997). 20. Στοιχεία ζημιών από τα γερμανικά στρατεύματα κατά τη διάρκεια της Κατοχής τους στην Κάλυμνο. Καλυμνιακά Χρονικά τομ. ΙΓ΄.Αθήνα 2001, και σε ανάτυπο σσ.17. 21. Το καλύμνικο τραγούδι. Πρακτικά Συνεδρίου «Οι δύο όψεις της μουσικής μας κληρονομιάς» εκδ. Ακαδημίας Αθηνών, Αθήνα 2003. 22. Η παραδοσιακή ελληνική μουσική, ως έκφραση ενότητας του χώρου Κύπρος-Αιγαίο-Θράκη Αθήνα 2003. 23. Το σύντομο ειρμολογικό μέλος στην έντυπη και την προφορική παράδοση.(Εισήγηση στο Β΄ διεθνές Συνέδριο Ψαλτικής Τέχνης, Αθήνα 2003). 24. Το καλύμνικο τραγούδι και γενικότερα του βορείου συγκροτήματος Δωδεκανήσου (Εισήγηση στο ΙΓ΄Πολιτιστικό Συμπόσιο Δωδεκανήσου Λειψοί 2002) 25. Παλιοί δωδεκανήσιοι μουσικοί (ψάλτες). (Εισήγηση στο ΙΔ΄ Πολιτιστικό Συμπόσιο Δωδεκανήσου Χάλκη 2005). IV. ΥΠΟ ΕΚΔΟΣΗ 1. Ωδή εις την Ωδή εις την Αποκάλυψιν του Ιωάννου (κείμενο μουσική) 2. Βιβλιογραφία της Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής Περίοδος Β (1900-1999) 3. Βυζαντινή Λειτουργία Έκδοση Β΄ συμπληρωμένη και επαυξημένη 4. Τραγούδια και σκοποί της Κω 5. Μέθοδος Διδασκαλίας της Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής ( Μουσικολογικόν) 6. Μέθοδος Διδασκαλίας της Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής (ιστορικόν) ΙV. ΧΟΡΩΔΙΑΚΑ ΕΡΓΑ 1. Δίσκος βινυλίου με εκκλησιαστικούς ύμνους των Χριστουγέννων (με τη χορωδία της Ιερατικής Σχολής Κρήτης) 1972. 2. 1821 ο Μεγάλος Ξεσηκωμός (δημοτικό ορατόριο) 1980. 3. Ο Πετροπόλεμος του ’35 (νησιώτικο ορατόριο) 1991. 4. Ωδή εις την Αποκάλυψιν του Ιωάννου.(βυζαντινό ορατόριο) 1996. - Κυκλοφορεί σε CD και κασέτες. 5. Ύμνοι του Δωδεκαημέρου των Χριστουγέννων (εκτέλεση δική του με συνοδεία ισοκρατήματος) 1997 - Κυκλοφορεί σε CD και κασέτες. 6. Ωδή εις τον όσιον Σάββα τον εν Καλύμνω (βυζαντινή καντάτα) 2000 - Κυκλοφορεί σε CD και κασέτες και κείμενο μουσική σε έντυπο (2002). ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΥΜΝΟΙ ΤΡΙΩΔΙΟΥ & Μ. ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ψάλλει ο Γεώργιος Χατζηθεοδώρου ΤΙΤΛΟΣ: Μη αποστρέψης... Μέγα Προκείμενο Κατανυκτικών Εσπερινών. ΗΧΟΣ: Πλάγιος του Τετάρτου. (703ΚΒ) ΤΙΤΛΟΣ: Τα πάθη τα σεπτά... Κάθισμα Όρθρου Μ. Δευτέρας. ΗΧΟΣ: Πλάγιος του Τετάρτου. (434ΚΒ) ΤΙΤΛΟΣ: Αόρατε κριτά... Κάθισμα Όρθρου Μ. Δευτέρας. ΗΧΟΣ: Πρώτος. (397ΚΒ) ΤΙΤΛΟΣ: Πάσα πνοή... Ερχόμενος... Πασαπνοάριο και Στιχηρό Αίνων Όρθρου Μ. Δευτέρας. ΗΧΟΣ: Πρώτος. (1450ΚΒ) ΤΙΤΛΟΣ: Ο της ψυχής ραθυμία... Στιχηρό των Αίνων Όρθρου Μ. Τρίτης. ΗΧΟΣ: Δεύτερος. (964ΚΒ) ΤΙΤΛΟΣ: Πάσα πνοή... Δύο και πονηρά... Πασαπνοάριο και Στιχηρό Αίνων Μ. Πέμπτης. ΗΧΟΣ: Τρίτος. (628ΚΒ) ΤΙΤΛΟΣ: Σταυρωθέντος σου... Στιχηρό Αίνων Μ. Πέμπτης. ΗΧΟΣ: Τρίτος. (606ΚΒ) ΤΙΤΛΟΣ: Εξέδυσαν με... Δοξαστικό Αίνων Μ. Πέμπτης. ΗΧΟΣ: Πλάγιος του Δευτέρου. (949ΚΒ) ΤΙΤΛΟΣ: Χριστός Ανέστη... Τροπάριο Αναστάσεως. Μέλος αργό. ΗΧΟΣ: Πλάγιος του Πρώτου. (554ΚΒ)